Zorg en talentontwikkeling voor hoogbegaafde kinderen: De nomologische validiteit van een modelplan van aanpak vanuit een consultatiepraktijk in Vlaanderen

Veel modellen van hoogbegaafdheid richten zich op talentontwikkeling en goede prestaties bij hoogbegaafde kinderen, maar het sociaal-emotioneel welbevinden is hierin vaak nog ondergeschikt. Het Groeimodel, geïntroduceerd in dit artikel, stelt dan ook beide uitgangspunten centraal zodat er optimaal ingespeeld kan worden op de toenemende vraag van het oplossen van problemen en zodat tegelijkertijd de positieve insteek van talentontwikkeling bewaard blijft. In dit literatuuronderzoek zijn 87 empirische artikelen geanalyseerd om de nomologische validiteit van het Groeimodel te onderzoeken. De resultaten indiceren dat dit model uit valide concepten bestaat en deze doorgaans een duidelijke samenhang vertonen met goede prestaties en sociaal-emotioneel welbevinden. Het literatuuroverzicht maakt duidelijk dat de rol van hoge intelligentie en creativiteit hierin op zich beperkt is, maar dat factoren als een hoge intrinsieke motivatie, ondersteunend gezin en schoolklimaat, en toereikend cognitief aanbod juist een (zeer) belangrijke rol spelen. Andersom lijken factoren als het (gevoel van) anders zijn, moeite met falen, overpresteren, gebrekkige studievaardigheden en de aanwezigheid van comorbiditeit juist een negatieve rol te spelen binnen de talent- en/of sociaal-emotionele ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen. Dit onderzoek vormt een eerste belangrijke aanzet tot de validering van het Groeimodel. Vervolgonderzoek is nodig om het model in zijn totaliteit te onderzoeken.

---

English abstract

Care and talent development for gifted children: The nomological validity of an action plan model from a consultation office in Flanders

Many models of giftedness focus on talent development and high achievement among gifted children, whereas social-emotional wellbeing is usually of less importance. The Growth Model, introduced in this article, integrates both concepts to resolve the problems gifted students are faced with and simultaneously keep the positive approach of talent development. In this literature review, 87 empirical articles were analyzed to investigate the nomological validity of the Growth Model. The results indicate that the concepts of the model are valid and generally have a connection with high achievement and social-emotional wellbeing. The overview of the literature unfolds that the role of high intelligence and creativity is rather limited. More, factors such as high motivation, supportive family/school climate, and special educational arrangements play a positive role, whereas (feelings of) being different, fear of failure, insufficient study skills, and comorbidity seem to play a negative role. This literature review was a first step in validating the Growth Model. Further empirical research is needed to investigate the model in its totality.

Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)