In dit artikel worden drie vragen beantwoord: a) Welke factoren zijn van invloed op begrijpend lezen?, b) Wat zijn de doelen van begrijpend leesonderwijs?, en c) Welke methoden zijn geschikt om die doelen te bereiken? In het eerste deel van het artikel besteden we aandacht aan drie factoren die van invloed zijn op begrijpend lezen, namelijk kennis, processen en algemene cognitieve bronnen. Aan de hand van onderzoek laten we zien wat de invloed is van orthografische kennis, linguïstische kennis en algemene kennis op begrijpend lezen. Daarna beschrijven we enkele belangrijke processen zoals decoderen, woordidentificatie, afleidingen maken en het monitoren van het begrijpend leesproces. We sluiten dit deel af door het belang van algemene cognitieve bronnen zoals geheugen en intelligentie te vermelden. In het tweede deel staat het onderwijs in begrijpend lezen centraal. We besteden aandacht aan de doelen van begrijpend leesonderwijs en aan de methoden om die doelen te bereiken. De doelen omschrijven we in termen van vaardigheden die een goede lezer op het niveau van het basis- en speciaal onderwijs uitvoert. Wat betreft de methoden komen eerst vier benaderingen van begrijpend leesonderwijs ter sprake. Na een schets van een les in begrijpend lezen volgens het directe instructiemodel en een toelichting daarop beschrijven we in detail drie belangrijke methodieken die leerkrachten kunnen gebruiken in lessen voor begrijpend lezen
English abstract
Reading comprehension and reading comprehension instruction
In this article three questions will be answered: a) Which factors influence reading comprehension?, b) What are the goals of reading comprehension instruction?, and c) Which methods are suitable to achieve these goals? In the first part of this article we pay attention to three factors which influence reading comprehension, namely knowledge, processes and general cognitive resources. On the basis of research we describe the influence oforthographic knowledge, linguistic knowledge and general knowledge on reading comprehension. Thereafter we sketch several important processes such as decoding, word identification, making inferences and monitoring the reading process. We end this part by mentioning the importance of general cognitive resources such as memory and intelligence. In the second part instruction in reading comprehension is the central point. We pay attention to the goals of reading comprehension instruction and to the methods to achieve these goals. The goals are stated in terms of skills which a competent reader at the level of elementary and special education performs. With respect to the methods we first describe four approaches of reading comprehension instruction. After a sketch of a lesson in reading comprehension according to the direct instruction model and a short explanation, we describe in detail three important tactics which teachers can use in lessons of reading comprehension.
Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)
Over de (eerste) auteur

- Prof. dr. Cor Aarnoutse is emeritus hoogleraar Onderwijswetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen - Prof. dr. Cor Aarnoutse is professor emeritus at the department of Educational Sciences of the Radboud University Nijmegen - E-mail: c.aarnoutse@pwo.ru.nl
Overige artikelen van deze auteur
- 17 oktober 202258: 5-6 (2019)Begrijpend lezen en begrijpend leesonderwijs
- 11 oktober 202260: 2 (2021)Aspecten van begrijpend lezen