Wat is de beste plek voor kinderen met externaliserende gedragsproblemen in het reguliere onderwijs? Uitkomsten van een klasindelinginterventie

De invoering van de wet op passend onderwijs in 2014 heeft tot gevolg dat leerkrachten ook meer kinderen met externaliserende gedragsproblemen in hun klas hebben. Echter, klasgenoten kunnen het gedrag van kinderen met externaliserende gedragsproblemen als storend ervaren, waardoor deze kinderen als gevolg hiervan ook vaker worden buitengesloten. Dit roept de vraag op hoe leerkrachten de klas het beste kunnen indelen om op deze situaties te anticiperen. Dit onderzoek bekijkt de effecten van een klasindelinginterventie op het gedrag en de sociale status van kinderen met externaliserende gedragsproblemen én hun zitmaatjes. De totale onderzoeksgroep bestond uit 58 klassen met daarin 161 kinderen met externaliserende gedragsproblemen uit groep 6, 7 en 8 (Mleeftijd = 10.2 jaar, 57% jongens). De klassen werden random toegewezen aan ofwel de experimentele conditie ofwel de controleconditie. In de experimentele conditie werden kinderen met externaliserend gedrag (de targetkinderen in deze studie) naast een prosociale en aardige klasgenoot geplaatst. In de controleconditie werden kinderen met externaliserend gedrag naast een random klasgenoot geplaatst. De kinderen zaten in deze klasindeling voor een periode van acht tot tien weken. Uit de analyses bleek dat kinderen met externaliserend gedrag meer prosociaal gedrag lieten zien wanneer ze naast een prosociale en aardige klasgenoot werden geplaatst. Daarnaast rapporteren leerkrachten dat de targetkinderen zowel in de klas waar ze naast prosociale en aardige kinderen geplaatst werden, als in de klas waar ze naast random klasgenootjes zaten, minder externaliserend gedrag lieten zien. De zitmaatjes in deze studie lieten geen toename in externaliserend gedrag zien na de klasindelinginterventie. De uitkomsten in dit onderzoek benadrukken het belang van de klasindeling bij het bevorderen van sociale inclusie en gewenst gedrag voor kinderen met externaliserende gedragsproblemen in het reguliere onderwijs.

---

English abstract

What is the best place for children with externalizing behaviour problems? The outcomes of a classroom seating intervention

Following the new Dutch law on ‘Inclusive Education’, teachers have also more children with externalizing behaviour problems in their classroom. However, classmates can perceive the behaviour of children with externalizing problems as disturbing through which they are at higher risk to get rejected by peers. This raises the question how teachers can arrange the classroom with the goal to anticipate on such situations. This study evaluated the outcomes of a seating rearrangement on behaviour and social status of children with externalizing problems and their seatmates. The sample consisted of 58 classrooms with 161 children with externalizing problems in grade 4 to 6 (Mage = 10.2 years, 57% boys). Classrooms were randomly allocated to either the experimental condition or the control condition. Children with externalizing problems (target children in this study) in the experimental condition were placed next to a highly prosocial and well-liked classmate. In the control condition, children with externalizing problems were placed next to a random classmate. Children sat according to these new seating arrangements for eight to ten weeks. The results of this study indicated that children with externalizing problems showed more prosocial behaviour after the seating rearrangement when placed next to a prosocial and well-liked classmate. In addition, teachers perceived a decrease in externalizing behaviour in target children after the seating rearrangement when placed next to a prosocial and well-liked classmate, as well as when they were placed next to a random classmate. This study emphasizes the importance of the seating arrangements in promoting desired behaviour and social inclusion in children with externalizing behaviour in regular education.

Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)