Tekststructuur in de Kennisbasis Nederlandse taal

Uit internationaal onderzoek blijkt dat kennis over tekststructuur bijdraagt aan diep tekstbegrip. In het leesonderwijs op Nederlandse basisscholen zien we echter nog weinig aandacht voor tekststructuur. Voor goed onderwijs hierover is het nodig dat leerkrachten over voldoende kennis over tekststructuur beschikken. Op basis van definities en inzichten uit wetenschappelijke literatuur over tekststructuur en tekstbegrip hebben we de Kennisbasis Nederlandse taal, een landelijk curriculum voor de lerarenopleiding basisonderwijs, geanalyseerd. Hierbij stonden twee onderzoeksvragen centraal: 1) In hoeverre komt de theorie uit wetenschappelijke literatuur over tekststructuur aan bod in de Kennisbasis Nederlandse taal? en 2) In hoeverre biedt de Kennisbasis daarmee voldoende basis om leerkrachten in staat te stellen leerlingen te onderwijzen over tekststructuur? Uit de analyse blijkt dat de Kennisbasis leerkrachten onvoldoende bagage biedt. Een overkoepelend theoretisch model van tekstbegrip en de relatie tussen tekststructuur en tekstbegrip ontbreekt, evenals definities van cruciale begrippen zoals signaalwoorden en referentiële en relationele coherentie. Daarnaast vermeldt de Kennisbasis onjuiste voorbeelden, wordt er geen onderscheid gemaakt in verschillende niveaus waarop tekststructuur een rol speelt (zin, alinea, tekst), en zijn kennisinhouden versnipperd over de domeinen binnen de Kennisbasis. Vanuit deze resultaten doen we aanbevelingen voor aanpassingen in de Kennisbasis.

---

English abstract

Text structure in the knowledge base for teachers in Dutch primary education

A body of research demonstrates that knowledge of text structure supports text comprehension. Reading education in primary schools in the Netherlands, however, pays little attention to text structure. Improving this situation requires teachers to obtain sufficient theoretical knowledge about text structure. Therefore, we present an analysis of the nationwide Dutch language curriculum used for training teachers for primary education. On the basis of scientific insights on text structure and its relation to text comprehension, we answer two research questions: to what extend does the theoretical information presented in this knowledge base reflect theoretical insights on text structure in the literature, and is this knowledgebase sufficient for teachers to start teaching about text structure? We found that a theoretical model on text comprehension and definitions of crucial concepts are lacking, that the knowledge base presents incorrect examples, and that information is highly fragmented, which makes us conclude that the current curriculum is insufficient. We present several recommendations for optimization of the curriculum.

Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)