Leesontwikkeling en spelling is ook voor kinderen met een beperking die niet of nauwelijks spreken en gebruik maken van (elektronische) communicatiehulpmiddelen erg belangrijk. Door het verwerven van geletterdheid kunnen deze kinderen zelfstandig en onafhankelijk leren communiceren en optimaal deelnemen aan onderwijs, sociale interactie en het dagelijks leven in de samenleving. Het onderzoek gerapporteerd in dit artikel was een pilotstudie naar het effect van de toepassing van een op deze doelgroep aangepaste werkwijze voor het technisch leesonderwijs van mkmm-woorden met teksten en oefeningen uit de reguliere leesmethode Veilig leren lezen, de kim-versie. Daarnaast is ook een aangepaste werkwijze toegepast voor het begrijpend leesonderwijs. Het onderzoek is uitgevoerd bij twee kinderen die niet of nauwelijks spreken en gebruik maken van een ooggestuurd elektronisch communicatiehulpmiddel met spraakuitvoer. Beide participanten lieten vooruitgang zien op het automatisch herkennen, decoderen en spellen van de doelwoorden en -zinnen. Bij het begrijpend lezen werden wisselende resultaten verkregen en was er geen duidelijke vooruitgang zichtbaar. Verdere ontwikkeling, toepassing en effectevaluatie van de hier toegepaste werkwijze is noodzakelijk.
English abstract
Reading and spelling instruction in non-verbal children with disabilities: a pilot study on the LOeS-procedure (n=2)
The acquisition of reading and spelling skills is very important for children with developmental disabilities who do not or minimally speak and use Augmentative and Alternative Communication (AAC). By obtaining literacy, these children are able to learn how to communicate and to optimally participate in education, social interaction, and (daily) life in society. This research is a pilot study into the effect of the application of a teaching procedure for automatically recognizing, decoding and spelling of cvcc-words2 that was adapted to this target group, using texts and exercises from the Dutch method for reading and spelling called ‘Veilig Leren Lezen, kim-versie’. Additionally, an adapted procedure was developed for (silent) reading comprehension. This research was conducted with two children who are not able to speak, hence they make use of a speech generating device. Both participants improved at automatically recognizing, decoding, and spelling of target words and phrases. For (silent) reading comprehension varying results were obtained, and no clear progress was shown. Further development, application, and impact evaluation of these adapted procedures are necessary.
Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)
Over de (eerste) auteur

- Loes Theunissen is logopedist op de Sint Maartenskliniek/St. Maartenschool in Nijmegen- Loes Theunissen is a speech-language therapist in the Sint Maartenskliniek/St. Maartenschool in Nijmegen, the Netherlands - E-mail: l.theunissen@maartenskliniek.nl