In dit artikel beschrijven we de resultaten van een vragenlijstonderzoek naar de verschillen op het gebied van muzikale kennis en vaardigheden tussen ervaren musici met en zonder dyslexie. De resultaten geven niet alleen inzicht in de dagelijkse problemen die musici met dyslexie ondervinden, maar bieden ook aanknopingspunten voor een goede afstemming in het (hoger) muziekonderwijs. Aanvankelijk vulden 102 respondenten de vragenlijst in, waarvan er 81 bruikbaar waren: 18 ingevuld door musici met dyslexie en 63 door musici zonder dyslexie. De interpretatie van de antwoorden richt zich niet alleen op de muzikale kennis en vaardigheden, op de manier van musiceren en hoeveelheid oefening, maar ook op de mate waarin het gaat om bewuste en geïsoleerde kennis en vaardigheden of om kennis en vaardigheden die op elk moment en in elke situatie tijdens het musiceren vlot en min of meer onbewust zijn toe te passen. Het meest kenmerkend is dat willekeurige afspraken en associaties (zoals het lezen en verklanken van muziekschrift) onvolledig of zeer moeizaam geautomatiseerd zijn geraakt, wat gepaard gaat met het ervaren van problemen in de (meer complexe) praktijk van het uitvoeren van muziek. De conclusie van het onderzoek is dat musici met en zonder dyslexie onderling een aantal zeer uitgesproken en significante verschillen laten zien, die meer aandacht, begrip en aanpassingen vereisen binnen het (hoger) muziekonderwijs.
English abstract
Dyslexia and music: Exploratory research among experienced musicians with and without dyslexia
In this article, we describe the results of a questionnaire research into the differences in musical knowledge and skills between experienced musicians with and without dyslexia. The results not only provide insight into the daily problems experienced by musicians with dyslexia, but also offer tools for adjustments in (higher) music education. Initially 102 respondents filled in the questionnaire, of which 81 were usable (18 by musicians with dyslexia and 63 by musicians without dyslexia). The interpretation of the answers focuses not only on the musical knowledge and skills, on the way of making music and the amount of practice, but also on the extent to which isolated knowledge and skills can be more or less applied unconsciously at any moment and in any situation. Most characteristic is that arbitrary agreements and associations (such as the reading and sounding of music notation) have become automated incompletely or thanks to a lot of (extra) effort, which goes hand in hand with experiencing persistent problems in the (more complex) daily practice of performing music. The conclusion of this research is that musicians with and without dyslexia differ significantly from each other in basic knowledge and skills, which requires more attention, understanding and adjustments within (higher) music education.
Volledige tekst lezen (enkel abonnees)/Read full text (subscribers only)
Over de (eerste) auteur
- Prof. dr. Wied (A.J.J.M.) Ruijssenaars is (emeritus) hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, afdeling Orthopedagogiek - Prof. dr. Wied (A.J.J.M.) Ruijssenaars is professor emeritus at the Rijksuniversiteit Groningen, Department of Special Needs Education and Youth Care - E-mail: a.j.j.m.ruijssenaars@rug.nl.
