‘De school van je leven’, een onderwijsboek van Ludo Heylen en Marc Matthijsen, zou antwoord geven op de kernvraag van de pedagogie: hoe bereiden we kinderen zo goed mogelijk voor op het ‘echte’ leven? Ik moest meteen denken aan het hoofdstuk ‘Eerst leren en dan leven?’ uit het boek ‘Gevormd of vervormd?’ van Jan Bransen. De vraag veronderstelt dat leerlingen en studenten niet echt leven, dat ze zich daarop uitsluitend aan het voorbereiden zijn. Zelf heb ik nooit het gevoel gehad dat ik me op school of tijdens mijn studie aan het voorbereiden was op dat ‘echte’ leven, ik leefde zojuist volop. Ik leerde lezen, spellen en rekenen; er ging een wereld voor mij open. Ik leerde leraren van allerlei pluimage kennen die – de ene wat enthousiaster dan de andere – mij inleidden in hun vakgebied. Ondertussen sloot ik vriendschappen voor het leven. Begrijp ik nu dat dit alles blijkbaar niets met het echte leven te maken heeft? Hoe zit dat dan met werken? Is dat een voorbereiding op het pensioen omdat je dan pas ‘echt’ kunt genieten van het leven, zoals veel verzekeraars ons willen doen geloven? En mocht je het pensioen niet redden, heb je dan nooit ‘echt’ geleefd? Denken leerlingen of studenten écht dat ze niet deelnemen aan het ‘echte’ leven? Denken wij écht dat leerlingen en studenten niet meedoen aan het echte leven? In deze tijden kan ik me voorstellen dat leerlingen denken: pfff, leerkracht worden? Dat nooit. Zo hard werken. Je hebt écht geen leven.