Samenwerking in de orthopedagogiek, dat is een hele uitdaging. Als orthopedagoog heb je immers per definitie te maken met uitdagende situaties van kinderen of jeugdigen, waar vaak verschillende vormen van hulp of ondersteuning bij betrokken zijn. De omvang en verscheidenheid aan betrokken partners rondom een kind of jeugdige maken het niet zo eenvoudig om effectief samen te werken.
Om een voorbeeld te schetsen: in de afgelopen twee jaar hebben we vanuit speciaal onderwijsorganisatie RENN4 onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen het (voortgezet) speciaal onderwijs en de jeugdhulp. Wat blijkt? Scholen voor speciaal onderwijs hebben gemiddeld genomen te maken met maar liefst twaalf partners! Voor het voortgezet speciaal onderwijs ligt dit aantal nog hoger: negentien partners. Met dit in ons achterhoofd wordt het mij wel duidelijk dat het een uitdaging is om goede samenwerking te realiseren als je te maken hebt met zoveel verschillende partners. Want knelpunten in de samenwerking tussen bijvoorbeeld het onderwijs en de jeugdhulp zijn er. Denk aan de gescheiden systemen en verschillende financiële geldstromen, het hanteren van verschillende procedures en het hebben van verschillende belangen. Allemaal hele belangrijke factoren die de samenwerking kunnen belemmeren en waar met name op bestuurlijk niveau over nagedacht moet worden. Op dat niveau wordt er ook veel gesproken over het verbeteren van de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp. Hoewel het van wezenlijk belang is, lijkt het me niet verstandig om te wachten op verbeteringen in systemen. Dat raakt immers niet direct de samenwerking in de praktijk van alledag.
Wat de praktijk van alledag wel raakt is de daadwerkelijke samenwerking en interpersoonlijke relatie. Hoe zorg jij, vanuit jouw rol als orthopedagoog, voor een goede samenwerking met externe partners? Hebben jullie een visie op samenwerking geformuleerd en gezamenlijke doelen die je wilt behalen? Stem jij met partners af wat ieders rol, taken en verantwoordelijkheden zijn? Heb je vertrouwen in elkaar, en in de hulp of ondersteuning die de externe partner biedt? Misschien zijn enkele van deze vragen met JA te beantwoorden. Misschien ook wel niet. In dat laatste geval nodig ik je uit om hier eens goed over na te denken. Het zijn namelijk allemaal aspecten waarvan uit onderzoek bekend is dat ze bijdragen aan een positieve en effectieve samenwerking. En met die dingen kun je morgen al onmiddellijk beginnen!