Ga naar de inhoud

Boekbespreking ‘Mediawijsheid voor beginners’

Olivier Van Roy
Van digibeet naar mediawijs
Acco
ISBN 9789464672718


Het is de auteur van dit mooi vormgegeven boek best aardig gelukt om de belofte in de titel waar te maken. Op efficiënte wijze loodst Olivier Van Roy je door de vele kwesties die onder het containerbegrip mediawijsheid te scharen zijn. Door de vlotte en enthousiaste teksten is goed te merken dat Van Roy een bevlogen leraar is die de lezer echt van dienst wil zijn. Hij legt de dingen goed uit, hanteert heldere definities en geeft veel voorbeelden. Hoe gaan bijvoorbeeld cyberpesten, phishing en grooming in hun werk? Wat moet je weten over de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) nettiquette, zoekmachines en copyright? Met dit boek ben je snel bij. Meer weten? Van Roy verwijst regelmatig naar (voor zowel Nederland als Vlaanderen) relevante en actuele bronnen voor verdere verdieping. Die verdieping zal voor het bereiken van echte mediawijsheid ook zeker nodig zijn, want door de breedte van het boek mist het wat diepte.

Voor de al wat meer mediawijze lezer is het boek ook wel aan te raden als aangename opfrisser, maar zal het boek zo nu en dan ook de wenkbrauwen doen fronzen. Alhoewel Van Roy wel pogingen doet tot nuances en ook wel wat gevaren van digitalisering behandelt, komt zijn persoonlijke enthousiasme daarvoor toch wat naïef over. Zo bespreekt hij wel de verregaande ICT-gestuurde differentiatiemogelijkheden in het onderwijs, maar maakt hij geen enkele notie van de potentiële (grote) valkuilen daarbij. Hetzelfde geldt voor toepassingen van dubieuze learning analytics en gamification: waaruit is eigenlijk gebleken dat dit zo’n goede ideeën zijn? En wat is de return on investment? Het lijkt erop dat de auteur zich daar niet heel erg in heeft verdiept; in de literatuurlijst is vrijwel geen wetenschappelijke literatuur opgenomen. Mogelijk is dat ook de reden waarom een fundamenteel inzicht in het boek ontbreekt: traditionele geletterdheid is een harde voorwaarde voor digitale geletterdheid. Van Roy lijkt zich hier onvoldoende van bewust en dat komt met name tot uiting in het laatste hoofdstuk over leerlijnen. Voor dat hoofdstuk lijkt de auteur met name generieke teksten van allerlei websites over vage competentiemodellen te hebben gekopieerd, wat daardoor weinig inspireert.

Met de aanschaf van het boek krijg je overigens ook toegang tot aanvullend audiovisueel materiaal (met name filmpjes) en digitale studieoefeningen, samengebracht in een sobere digitale leeromgeving die ten tijde van dit schrijven nog niet helemaal af is.