Ga naar de inhoud

Kinderen als active agents in onderzoek: Children’s World

Op 19 en 20 juni vond aan de universiteit in Nantes (Frankrijk) de Children’s Worlds meeting plaats. Children’s Worlds, The International Survey on Children’s Well-Being (ISCWeB) is een grootschalige internationale survey die het subjectief welbevinden van schoolgaande kinderen tussen acht en twaalf jaar in kaart brengt. De survey is momenteel aan zijn derde wave toe en richt zich vanuit een cross-cultureel perspectief tot kinderen over heel de wereld (bv. Bangladesh, België, Zuid-Korea, Duitsland, Nigeria, Vietnam, Zuid-Afrika, Albanië…). De vragen in de survey worden beantwoord door de kinderen zelf en gaan over zaken die zij belangrijk vinden in hun leven, zoals vrije tijd, school, vriendschappen, rechten, burgerschap…

Het centraal stellen van de perspectieven van kinderen zelf is een relatief recente tendens in wetenschappelijk onderzoek naar subjectief welbevinden. Lange tijd werd namelijk gekeken in de richting van volwassenen voor het beoordelen van het leven van kinderen. Door de jaren heen heeft onderzoek ons echter getoond dat er discrepanties kunnen zijn in perspectieven van mensen, bijvoorbeeld tussen volwassenen en kinderen. De vraag is echter niet welk perspectief juist of fout is. De kracht is net om verschillende perspectieven naast elkaar te plaatsen en ze als aanvullend te benaderen. Kinderen worden nog al te vaak beschouwd als onbetrouwbaar, waarbij hun jeugdige leeftijd of het feit dat zij nog volop in ontwikkeling zijn, wordt gebruikt als argument om te stellen dat zij nog onvoldoende over de nodige cognitieve en sociale vaardigheden beschikken om als volwaardig respondent op te treden in onderzoek. Om hier verandering in te brengen is het noodzakelijk om kinderen op een andere manier te benaderen. De kindertijd dient gezien te worden als een belangrijke en volwaardige levensfase, veeleer dan louter als een voorbereiding op volwassenheid. De focus komt dan niet meer enkel te liggen op het well-becoming, als volgende generatie volwassenen, maar ook op het wellbeing. Daarbij worden kinderen gezien als waardevolle leden van een gemeenschap, met recht op een ‘goed leven’ in het heden. Kinderen zijn sociale actoren, die op zichzelf bestaan, los van hun gezin of familie. Inzicht in hun persoonlijke ervaring van de leefsituatie en context waarin ze leven, verdient dan ook meer aandacht. Deze benadering kadert binnen een kinderrechtenperspectief, waarin het structureel verankeren van mogelijkheden om kinderen hun standpunten kenbaar te laten maken, te luisteren naar deze standpunten en deze serieus te nemen, centraal staat.

Het onderzoek toont aan dat kinderen gehoord willen worden én wel degelijk in staat zijn een mening over hun leven te verwoorden. Op die manier fungeren kinderen als adviseurs van beleidsmakers en de ruimere samenleving, en geven ze mee vorm aan sociale en politieke acties omtrent hun welbevinden.

In januari 2020 wordt het internationaal vergelijkende rapport gelanceerd. Vlaanderen nam tijdens deze derde wave voor de eerste keer deel aan het internationaal onderzoek rond subjectief welbevinden van kinderen. De resultaten hiervan worden in het najaar van 2019 verwacht. Nederland deed tot op heden nog niet mee, maar wie weet komt hier tijdens een vierde wave verandering in?

Meer informatie: http://www.isciweb.org/