Maarten Vansteenkiste & Bart Soenens
Acco
ISBN 9789462922860
709 blz.
Voor een gezonde psychologische ontwikkeling is het belangrijk dat kinderen goed ondersteund worden door volwassenen. In dit boek beschrijven de auteurs welke essentiële voedingsstoffen daarvoor nodig zijn. Ze vertrekken hierbij vanuit de Zelf-Determinatie Theorie. Deze stelt dat het voor de gedrags- en socio-emotionele ontwikkeling cruciaal is om te voldoen aan de psychologische basisbehoeftes van autonomie, relationele verbondenheid en competentie. Autonomie verwijst naar het ervaren van psychologische vrijheid en keuze bij het dagelijks voelen, denken en handelen. Relationele verbondenheid is het voelen van een warme, hechte band met anderen. Competentie verwijst naar een gevoel van bekwaamheid om activiteiten succesvol uit te voeren. Volwassenen staan voor de uitdaging om een behoefteondersteunende omgeving aan te bieden en tegelijkertijd ook aandacht te hebben voor het niet ondermijnen van de basisbehoeftes van kinderen. Wanneer hieraan tegemoet wordt gekomen, ontstaat psychologische groei. Deze is merkbaar als kinderen de aangereikte normen en waarden verinnerlijken, hun exploratiedrang en interesses verwerkelijken en een intern kompas opbouwen als leidinggevend principe in hun leven. Gefnuikte groei komt voort uit het ervaren van behoeftefrustraties. Deze kunnen bij kinderen aanleiding geven tot het vertonen van opstandig verzet en het streven naar een materialistische levensstijl.
Het boek is opgebouwd uit drie delen. In het eerste deel wordt het theoretisch fundament van de Zelf-Determinatie Theorie gekaderd. In het tweede en derde deel wordt toegelicht hoe we uit het functioneren van kinderen kunnen opmaken of ze groeien en of hun groei wordt belemmerd. Het derde deel gaat dieper in op de wortels van groei en hoe ouders groei bij hun kinderen kunnen stimuleren.
Dit is een indrukwekkend boek waarin vanuit een goed onderbouwd theoretisch kader een vertaalslag wordt gemaakt naar de dagelijkse praktijk. De auteurs schuwen daarbij de kritische reflectie niet en bieden een antwoord op mogelijke bedenkingen die het theoretisch raamwerk kan oproepen. Het boek is uiterst goed gestructureerd. Bij elk hoofdstuk worden de leerdoelen omschreven en wordt de sleutelinformatie samengevat via take home boodschappen. De talrijke praktijkvoorbeelden en -aanbevelingen zorgen ervoor dat de theorie tot leven wordt gebracht in de dagelijkse opvoedingspraktijk. Het boek is erg toegankelijk geschreven waardoor het zowel voor een professioneel als lekenpubliek geschikt is. Wie ermee aan de slag wil gaan, heeft echter wel wat tijd nodig om dit te kunnen realiseren. Door de lijvigheid van het boek is een sterke focus vereist om alle informatie goed te kunnen opnemen en verwerken.