Het werkveld waarbinnen orthopedagogen werkzaam zijn, is aan verandering onderhevig. Begin 2020 werd de orthopedagoog-generalist opgenomen in de wet-BIG, terwijl over de beroepenstructuur van de pedagogische en psychologische beroepen wordt gediscussieerd. Dat vraagt om bezinning op de competenties en positie van master en postmaster geschoolde orthopedagogen. Deze kwalitatieve studie beoogt daar een bijdrage aan te leveren. In de huidige studie werden werkgevers gevraagd naar hun ervaringen met orthopedagogen(-generalisten) binnen hun organisatie, evenals hun verwachtingen van ontwikkelingen in het werkveld in de nabije toekomst. Er werd gebruik gemaakt van een doelgerichte steekproef. Met behulp van semigestructureerde interviews werden twintig werkgevers uit vijf sectoren bevraagd. Vervolgens werden de data met een deductief en inductief codeerproces geanalyseerd. Werkgevers benoemden een aantal competenties waarvan zij vinden dat orthopedagogen(-generalisten) zich onderscheiden van naastgelegen beroepen, zoals kennis over opvoedingsrelaties, een contextgerichte benadering en brede kennis van verschillende sectoren binnen het werkveld. Bij het toekennen van taken bleken werkgevers nauwelijks formeel onderscheid te maken tussen master en postmaster geschoolde orthopedagogen, terwijl ze wel informeel onderscheid maakten bij het toekennen van verantwoordelijkheden en duidelijke verschillen zien in competenties bij complexe zorgvragen. Competenties die nog meer aandacht verdienen in de postmasteropleiding zijn zelfreflectie, coaching van teams, bewerkstelligen van samenwerking en netwerkzorg. Bovendien gaven werkgevers aan dat orthopedagogen(-generalisten) hun kennis te weinig delen met andere professionals en niet genoeg participeren in het maatschappelijk debat. Aanbevelingen worden besproken en de inzichten van deze studie kunnen gebruikt worden om de master- en postmasteropleiding te blijven verbeteren.
Kernwoorden: orthopedagoog, orthopedagoog-generalist, postmaster, werkgever, opleiden
OVER DE AUTEURS
Lisa M. Tessensohn, MSc., is postmasteronderzoeker aan de afdeling neuropedagogiek en ontwikkelingsstoornissen, Universiteit Leiden. E-mail: e.m.tessensohn@fsw.leidenuniv.nl.
Dr. Anja van der Voort is assistent-professor Pedagogische Wetenschappen, Universiteit Leiden. E-mail: avoort@fsw.leidenuniv.nl.
Prof. dr. Maretha V. de Jonge is hoogleraar Orthopedagogiek in het bijzonder t.b.v. de postmasteropleiding tot Orthopedagoog-Generalist, Universiteit Leiden en Orthopedagoog-Generalist en Klinisch Psycholoog bij het Universitair Medisch Centrum Utrecht. E-mail: m.v.de.jonge@fsw.leidenuniv.nl.