Middels deze retrospectieve studie is onderzocht of er een samenhang is tussen werkklimaatfactoren en agressief gedrag binnen een forensische instelling voor volwassenen met een lichte verstandelijke beperking (LVB). Agressief gedrag komt regelmatig voor bij mensen met een LVB en kan grote gevolgen hebben. Agressief gedrag kan veroorzaakt worden door kenmerken van zowel het leefklimaat als het werkklimaat. In dit onderzoek is onderzocht welke werkklimaatfactoren de sterkste associatie vertonen met agressief gedrag. De hypothese was dat een positief werkklimaat samenhangt met minder agressieve incidenten. Het werkklimaat is onderzocht middels de Living Group Work Climate Inventory (LGWCI). De steekproef bestond uit 316 medewerkers werkzaam op 51 afdelingen van Trajectum. Op deze afdelingen verblijven gemiddeld 9 cliënten. Alle registraties van agressieve incidenten uit het interne meldingssysteem tussen 1 juni 2017 en 30 augustus 2018 zijn toegevoegd. Na voorbereidende analyses is een multiple regressieanalyse uitgevoerd om de samenhang tussen de werkklimaatfactoren (leiderschap, teamfunctioneren, werkmotivatie, werkdruk en gedeelde visie) en het aantal agressie-incidenten te onderzoeken. Bij de multiple regressieanalyse is een model gevonden dat 23% van de agressie kan verklaren. De drie factoren die een onderlinge samenhang laten zien zijn: werkdruk, werkmotivatie en gedeelde visie zoals gemeten binnen het team. Het bleek dat een hoge score op gedeelde visie gecombineerd met een hoge ervaren werkdruk en lage werkmotivatie geassocieerd is met meer agressieve incidenten. Dit verband tussen een sterk gedeelde visie en een toename van agressieve incidenten was onverwacht. Vervolgonderzoek hiernaar is gewenst om meer zicht te krijgen op deze mogelijke samenhang. Daarnaast is het ook wenselijk om de richting van eventuele verbanden tussen werkklimaat en agressie te kunnen onderzoeken; hiervoor is een longitudinaal design aan te bevelen. Vervolgonderzoek kan waardevolle inzichten opleveren om zodoende risicofactoren te identificeren die een rol spelen bij agressie.
Kernwoorden: werkklimaat, agressie, lichte verstandelijke beperking
OVER DE AUTEURS
Drs. Angela Besselink is werkzaam als klinisch psycholoog en psychotherapeut bij Trajectum. E-mail: abesselink@trajectum.info.
Prof. dr. Robert Didden is Gz-psycholoog bij Trajectum en bijzonder hoogleraar Orthopedagogiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen en is verbonden aan het Behavioural Science Institute en de afdeling Pedagogische Wetenschappen en Onderwijswetenschappen. E-mail: robert.didden@ru.nl.
Dr. Marinus Spreen is lector Small n-Designs bij NHL Stenden. E-mail: Marinus.Spreen@NHLStenden.com.